Rumoer rond Ramsey

      laatste update 2 november 2004


In oktober 2004 ontstond veel ophef over een opiniestuk dat Ramsey Nasr in De Standaard en het NRC Handelsblad publiceerde. Op deze pagina's het oorspronkelijke stuk, de reacties en Nasrs verweer.


Ongelooflijk!, Belgisch Israëlitisch Weekblad, #11/12, 2004
Verontwaardiging, Belgisch Israëlitisch Weekblad, #13, 2004
Selectie uit Vlaamse kranten, 22/24-10-2004
Stadsdichters steunen Nasr, Gazet van Antwerpen, 26-10-2004
Tom Lanoye steunt Ramsey Nasr, Rottend Staal Online, 26-10-2004
Ramsey Nasr krijgt steun, Gazet van Antwerpen, 27-10-2004
'Liever Nasr als stadsdichter dan Dedecker als VLD-voorzitter', Hans Knoop, De Morgen, 27-10-2004
Stadsdichter... Filip DeWinter burgemeester!, Luc Van Campenhout, 28-10-2004
De Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letterkunde steunt Nasr, 29-10-2004
Geen index voor Nasr, De Standaard, 29-10-2004
PEN Centrum Vlaanderen steunt Nasr, 29-10-2004
www.stadsdichter.be, 30-10-2004
Waar maken die Antwerpse liberalen zich toch zoveel zorgen over?, De Morgen, 30-10-2004
Gewaardeerde VLD-ers, Thomas van Dalen, Rottend Staal Online, 31-10-2004
Selectie uit Vlaamse kranten, Rottend Staal Online, 2-11-2004



Ongelooflijk!
Nieuwe stadsdichter van Antwerpen voert hetze tegen Israël
Ongelooflijk maar waar!

De van Palestijse afkomst zijnde Ramsey Nasr, die benoemd werd tot stadsdichter van Antwerpen, is een propagandist voor de Palestijnen en voert een hetze tegen Israël. In een uitvoerig artikel, verschenen in het Nederlandse dagblad 'NRC Handelsblad' geeft hij de Joodse Staat de schuld van het aanslepend Israëlitisch-Palestijns conflict zonder een enkel afkeurend woord over de zelfmoordaanslagen die worden gepleegd door de Palestijnse kamikazen.

Een vraag: waren de Antwerpse verantwoordelijken, die Nasr hebben benoemd, daarvan op de hoogte?

(Belgisch Israëlitisch Weekblad, 5-12 oktober 2004, #11/12, jaargang 51)


 

Verontwaardiging over de anti-Israëlische uitlatingen van nieuwe Antwerpse stadsdichter

Onwaardig om deze functie te vervullen -
Benoeming moet herroepen worden

Ons bericht van vorige week, dat Ramsey Nasr, de nieuw benoemde Nederlands-Palestijse stadsdichter van Antwerpen, zich in het Nederlands dagblad 'NRC Handelsblad' in scherpe bewoordingen heeft uitgelaten tegen Israël en daarin intrinsieke onwaarheden vertelt, heeft diepe verontwaardiging veroorzaakt in joodse middens. Het is een ware hetze tegen de Joodse staat.
Tot verbazing van velen is desbetreffende artikel zaterdag jl. ook verschenen in 'De Standaard'.

Ook de ambassadeur van Israël is eveneens diep geschokt en heeft het laten horen tijdens een bijeenkomst in Antwerpen.
Op verzoek van een groot aantal lezers brengen wij hieronder de integrale tekst van het opschuddingwekkend scheldschrift
zodat ze zichzelf kunnen overtuigen van Nasr eenzijdigheid.

Wij verwachten dat het stadsbestuur deze zaak niet stilzwijgend zal laten voorbijgaan.

Ze moet stelling nemen en Nasr tot de orde roepen. Hij heeft zich onwaardig getoond om de functie van Antwerpse stadsdichter te vervullen.

Desnoods moet zijn benoeming herroepen worden. Wij hebben er niets tegen dat Nasr het opneemt voor de Palestijnen.
Maar dat moet dan op correcte wijze gebeuren.

[gevolgd door de tekst van Ramsey Nasrs oorspronkelijke stuk]

(Belgisch Israëlitisch Weekblad, 13-20 oktober 2004, #13, jaargang 51)


RUMOER ROND STADSDICHTER: MEER ABSURDE VERWIKKELINGEN

Epibreren/Antwerpen/Florence - De storm die rond Ramsey Nasr is opgestoken over zijn opiniestuk blijkt groter dan gedacht. Het Vlaams Blok, de VLD en Het Belgisch Israëlitisch Weekblad voeren campagne om te voorkomen dat Nasr de nieuwe stadsdichter van Antwerpen wordt. Een selectie uit de Vlaamse kranten van gisteren:

De Gazet van Antwerpen: 'De VLD tilt zwaar aan de opiniestukken. De liberale schepenen eisten de absolute garantie dat Nasr zich niet zou uitlaten over het Midden-Oostenconflict. De partij verzet zich nu tegen zijn aanstelling als stadsdichter. Ook binnen de Antwerpse joodse gemeenschap is de verontwaardiging groot. Het Belgisch Israëlitisch Weekblad verwacht dat het stadsbestuur deze zaak niet stilzwijgend laat voorbijgaan. 'Ze moet stelling nemen en Nasr tot de orde roepen', schrijft het weekblad. 'Hij heeft zich onwaardig getoond om de functie van stadsdichter te vervullen. Desnoods moet zijn benoeming worden herroepen.'

Het Vlaams Blok biedt de VLD een wisselmeerderheid aan om als het tot een stemming komt de aanstelling van Ramsey Nasr te voorkomen. 'Het standpunt over het Midden-Oostenconflict is nodeloos provocatief en op zijn minst ongepast voor iemand die als stadsdichter in Antwerpen dient te fungeren', zegt Filip Dewinter, Vlaams-Blokfractievoorzitter.'

De Tijd: 'Burgemeester Patrick Janssens (sp.a) en schepen van Cultuur Philip Heylen (CD&V) gaan met Nasr een gesprek voeren over de affaire. Schepen Heylen blijft de aanstelling van Nasr verdedigen. 'Ik ben tegen elke vorm van censuur', zegt Heylen, die er voor de rest niet veel over kwijt wil.'

De Standaard: 'Ik sta versteld', zegt Nasr aan de telefoon vanuit Firenze. 'Ik schreef het betwiste stuk niet als stadsdichter. Zolang het niet illegaal is wat ik doe, hoef ik mij niet te verantwoorden. Ik weet niets van een of andere afspraak. Mijn opdracht is altijd geweest om zes stadsgedichten te schrijven. Ik ga geen zes stadspamfletten schrijven. Politiek maakt geen goeie poëzie. Trouwens, ik heb hard gelachen toen sommigen mij vroegen of ik toch niet allemaal politieke gedichten zou schrijven. Die mensen kennen mijn poëzie niet. De meeste van mijn gedichten gaan over de liefde.'

'Maar ik heb nog andere beroepen. Ik ben acteur, regisseur en publicist. Ik ben niet van plan om een van die rollen op te geven omdat bepaalde mensen in het college vinden dat die rol niet geschikt is. Ik heb een mening, en die staat compleet los van het stadsdichterschap. Ik ga niet een jaar lang mijn mening herzien naar de wensen van het college.'

'Nee, ik beroep mij niet op het recht op vrije meningsuiting. Dat recht wordt zo vaak misbruikt om te polariseren en te shockeren. Ik importeer helemaal geen conflict, ik wil de vredesgedachte exporteren. Ik denk zeer genuanceerd over die zaak. Als stadsdichter wil ik de stad verenigen, de grenzen tussen de gemeenschappen doorbreken.'

'Maar ik ben ook publicist. Natuurlijk ga ik niet zwijgen over het Palestijns-Israëlisch conflict. Ik denk en spreek er elke dag over. Men mag van mij alleen eisen dat ik er niet als stadsdichter over spreek.'

'Ik vind het echt godgeklaagd. Ik ben nog nooit zo negatief ontvangen. Eerst was er heibel omdat de dichter geen Antwerpenaar was, dan dat het niet Wannes Van de Velde was, dan omdat ik 5.000 euro verdien, er waren giftige columns dat ik een te lief gezichtje heb en te perfect ben.'

'Ik heb geen idee waarom dat zo is. Ik weiger te geloven dat sommigen Ramsey Nasr niet moeten omdat hij een buitenlandse naam heeft, of een Nederlander is, of omdat ik een halve Palestijn ben. Ik kan dat niet geloven, en ik wil dat niet geloven.'

'Ik heb het gevoel dat ik als stadsdichter geen kans krijg. Maar ik geef er niet de brui aan. Ik laat mij niet doen.'

(Rottend Staal Online, 24 oktober 2004)

Rel Antwerpse stadsdichter: Nasr krijgt steun van collega's

De stadsdichters der Lage Landen zeggen in een open brief aan de burgemeester en schepenen van Antwerpen verontwaardigd te zijn over de rel die is ontstaan over de toekomstige stadsdichter Ramsey Nasr. Na een opiniestuk, waarin Nasr de politiek van Israël op de korrel nam, verzette de VLD zich tegen diens aanstelling.

Nasr, van Nederlands-Palestijnse afkomst, had in een opiniestuk de politiek van Israël en de houding van de EU in het conflict met de Palestijnen zwaar bekritiseerd. De VLD-schepenen in Antwerpen vonden daarom dat de aanstelling van Nasr als stadsdichter tegengehouden moet worden. Nasr krijgt nu de steun van enkele collega-stadsdichters.

"We zijn verontwaardigd dat Vlaamse politici de benoeming van Nasr als de nieuwe stadsdichter van Antwerpen willen tegenhouden vanwege een opiniestuk dat hij ten persoonlijke titel geschreven heeft en dat niets te maken heeft met zijn toekomstige rol als stadsdichter," zeggen ze in een open brief.

"In de Lage Landen heerst binnen de grenzen van de wetten vrijheid van meningsuiting, óók voor stadsdichters. Als politici bepalen waar we al dan niet over mogen publiceren, is het einde zoek", zeggen stadsdichters Martin Van Kralingen (Den Helder), George Moormann (Haarlem), Willie Verhegghe (Ninove), Chawwa Wijnberg (Middelburg), Joost Zwagerman (Alkmaar) en Bart FM Droog (Groningen).

(Gazet van Antwerpen, 26-10-2004)

 

TOM LANOYE STEUNT RAMSEY NASR

Mocht er een examen bestaan voor Stadsdichter – in het bijzonder Antwerps Stadsdichter – dan is Ramsey Nasr daar vandaag met brio voor geslaagd. In een opiniestuk, getiteld 'Dit is geen stadsgedicht', (opgenomen in De Standaard en De Morgen) bewijst hij de inzet en de krijtlijnen van dit literaire stadsproject perfect te begrijpen; tegelijk dient hij zijn criticasters afdoend en literair superieur van repliek.

Dat doet alleen maar het beste vermoeden voor de minstens zes gedichten die hij aan de Stad Antwerpen zal wijden vanaf volgend jaar. Ik had niet anders van hem verwacht.

Voor wie er aan mocht twijfelen: ik steun Ramsey Nasr door dik en dun. En ik wil, voor alle duidelijkheid, benadrukken wat iedereen al lang weet: mij is als Stadsdichter nooit de voorwaarde gesteld dat ik 'geen meningen mocht hebben' binnen het Stadsdichterschap, laat staan erbuiten. Daar is ook nooit een afspraak over gemaakt, wel integendeel. Ik heb als Stadsdichter volledige vrijheid gevraagd én gekregen.

Ik ben – in interviews, toneelstukken, artikelen én gedichten – dan ook gewoon mijn mening blijven ventileren. Zoals ik dat, uiteraard, zal blijven doen. Deze persmededeling zelf is daar al een klein bewijs van – of gaat de anti-Nasrlobby (inclusief de Israëlische ambassadeur!) nu werkelijk ook mij proberen te wraken als Stadsdichter?

Ik nodig hun daartoe uit. Laat ons de lachwekkende vaudeville nog groter maken, om al snel tot deze conclusie te komen: het vinden van een schrijver, ja zelfs een dichter, zónder opinies? Dat is als het zoeken naar een stekelvarken zonder stekels, dat ook geen zoogdier meer is.

Ik wens het selectiecomité van zulk fabeldier alle succes toe.

Inmiddels feliciteer ik Schepen van Cultuur Philip Heylen omdat hij niet is willen zwichten voor de chantage van de gedachtepolitie. En ik wens het hele College van Burgemeester en Schepenen een dosis gezond verstand en wat relativeringsvermogen toe. Mij dunkt dat Antwerpen belangrijkere katten heeft te geselen dan één – bovendien uitstekend gefundeerd – opiniestuk in een krant.

Tom Lanoye, Stadsdichter te Antwerpen


(Rottend Staal Online, 26 oktober 2004 en in De Standaard en de Morgen, 27-10-2004)

RAMSEY NASR KRIJGT STEUN

ANTWERPEN - De steunbetuigingen voor de Antwerps-Nederlands-Palestijnse schrijver Ramsey Nasr lopen volop binnen. Van Tom Lanoye, huidig stadsdichter in Antwerpen, over de collega's der Lage Landen en van PEN Centrum Vlaanderen.

Nasr, die in januari aantreedt als Antwerps stadsdichter, ontketende een rel nadat hij zijn mening over de Israëlisch-Palestijnse kwestie had geformuleerd. "Ik steun Nasr door dik en dun", zegt Lanoye. "Mij is nooit de voorwaarde gesteld dat ik 'geen meningen mocht hebben' binnen het stadsdichterschap, laat staan erbuiten. Ik heb als stadsdichter volledige vrijheid gevraagd én gekregen."

De stadsdichters der Lage Landen zijn in een open brief aan het Antwerpse stadsbestuur verontwaardigd dat politici de benoeming van Nasr willen tegenhouden: "... wegens een opiniestuk dat hij als privé-persoon schreef en dat niets te maken heeft met zijn toekomstige rol." Stadsdichters Martin Van Kralingen (Den Helder), George Moormann (Haarlem), Willy Verhegghe (Ninove), Chawwa Wijnberg (Middelburg), Joost Zwagerman (Alkmaar) en Bart FM Droog (Groningen) vinden dat politici zich niet te moeien hebben met wat en waar een dichter wil publiceren.Ook PEN-centrum Vlaanderen vindt "dat een stadsdichter zijn mening in alle vrijheid moet kunnen uiten." De organisatie onderschrijft de aanstelling van Ramsey Nasr als stadsdichter, "waarvoor hij als literator ten zeerste gekwalificeerd is."

Minister mengt zich in debat

ANTWERPEN - Ook Vlaams VLD-minister Fientje Moerman vindt dat Ramsey Nasr het recht heeft om zijn mening te uiten. Dat zei ze in het actualiteitenprogramma van Vitaya. Daarbij citeerde ze de Franse filosoof Voltaire. "Ik ben het niet eens met uw mening, maar ik zou er alles voor doen opdat u die zou kunnen uiten", aldus de minister. "Stadsdichter of niet." Daarmee gaat ze in tegen de mening van haar Antwerpse partijgenoten. De Antwerpse VLD vindt dat Nasr te ver is gegaan met zijn standpunt over het Midden-Oostenconflict. Cultuurschepen Philip Heylen (CD&V) werkt aan een duidelijk statuut voor de stadsdichter. Hij denkt daarbij aan een examen.
(Gazet van Antwerpen, 27-10-2004)

'Liever Nasr als stadsdichter dan Dedecker als VLD-voorzitter'

'Waren Van Campenhout en mijn eigen VLD er misschien beducht voor dat als zij Nasr niet zouden buitengooien, Dewinter dat maar al te graag in hun plaats zou hebben gedaan?'

Nadat de Nederlands-Palestijnse dichter Ramsey Nasr het in NRC Handelsblad had opgenomen voor zijn broeders in het Palestijns-Israëlisch conflict wil de Antwerpse VLD hem zijn toekomstige stadsdichterschap ontnemen. Na de open brief van Nasr zelf gisteren, springt nu de joodse Hans Knoop in de bres voor Nasr.

Hans Knoop is journalist, bestuurslid van de VLD in Schilde en was Midden-Oosten-correspondent voor onder meer de Nederlandse omroep Avro.

Als het aan de Antwerpse VLD-schepen Ludo Van Campenhout ligt, wordt de benoeming van Ramsey Nasr tot stadsdichter van de Scheldestad teruggedraaid. Voor mezelf sprekend zou ik willen opmerken dat ik duizend keer liever Nasr als stadsdichter van Antwerpen zie dan Jean-Marie Dedecker als (kandidaat-)voorzitter van de VLD.

De Nederlandse dichter van Palestijnse afkomst zou per ingang 2005 het estafettestokje van Tom Lanoye overnemen.

Steen des aanstoots vormt voor Van Campenhout een op 9 oktober jl. in NRC Handelsblad verschenen artikel van de hand van de Nederlands-Palestijnse dichter. Volgens Van Campenhout was het artikel een felle aanval op Israël. Nasr zou daarmee zijn belofte hebben geschonden aan het stadsbestuur van Antwerpen dat hij als stadsdichter niet over het conflict tussen Israël en de Palestijnen zou schrijven.

Het stadsbestuur vreesde dat anders dat conflict middels de stadsdichter naar de Scheldestad geïmporteerd zou worden.

Een alleszins begrijpelijke en verstandige voorwaarde. Maar waar Van Campenhout thans aan voorbijgaat, is dat Nasr nog steeds geen stadsdichter is en al zou dat wel het geval zijn niemand hem van zijn - zowel in Nederland als België gegarandeerde - grondwettelijke recht kan beroven om in een andere hoedanigheid dan die van stadsdichter - laat staan in een ander land - zijn mening over het Israëlisch-Palestijns conflict te geven.

De demarche van Van Campenhout heeft mij als jood, liberaal en journalist niet alleen verbaasd, maar ook pijnlijk getroffen.

Ik ken Ramsey Nasr (zij het niet persoonlijk) als een bevlogen dichter die in alle denkbare fora opkomt voor zijn Palestijnse broeders. Akkoord, Nasr doet dat eenzijdig en puur vanuit een Palestijnse perceptie. Maar is hem dat kwalijk te nemen? Van belang is dat hij, anders dan Abou Jahjah, niet oproept tot haat en geweld. Dat doet hij ook niet in zijn laatste artikel in NRC Handelsblad. Ik heb het artikel meerdere keren gelezen en vermag nog steeds niet te zien wat er niet aan zou deugen en waarom de schrijver ervan zich zou diskwalificeren om stadsdichter van Antwerpen te worden.

Nasr gaat in zijn artikel in op een recente toespraak van de Nederlandse premier Jan Peter Balkenende waarin deze - als ware hij wijlen Martin Luther King - gewag maakte van een droom. Balkenende droomde van een nieuw Europa. Een droom van wereldwijde samenwerking. Uitgangspunt van die samenwerking diende volgens Balkenende te zijn om niet alleen ons eigen leven te verbeteren, maar vooral ook dat van anderen.

De Nederlands-Palestijnse dichter vroeg zich in NRC af hoe in die droom het statement van de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Bot moest worden geduid, die kort daarvoor een bezoek aan Israël had gebracht. In Jeruzalem waren zijn gastheren verbolgen over het feit dat Nederland en de gehele EU in de VN een resolutie hadden gesteund die Israël opriep de afscheidingsmuur te verplaatsen nadat het Internationaal Hof te Den Haag het bouwen van die muur in bezet gebied onrechtmatig had verklaard.

Bot had zijn Israëlische gastheren verzekerd dat men aan die resolutie niet al te veel betekenis diende toe te kennen en dat Nederland, noch de EU sancties tegen Israël zouden steunen.

Kennelijk, zo oordeelde Nasr, kwamen de Palestijnen in de dromen van Balkenende niet voor. Vandaar de tot kop verheven retorische vraag van Nasr aan Balkenende: 'Heeft U wel een droom over Palestijnen?'

Het verhaal van Nasr is een persoonlijke, eenzijdige hartenkreet van een wanhopige Nederlandse Palestijn. Als jood die zich met ziel en zaligheid verbonden voelt met Israël zou ik er tal van kritische kanttekeningen bij willen zetten. Maar een schandelijk artikel heeft Nasr niet geschreven en van hem te eisen dat hij in ruil voor het Antwerpse stadsdichterschap zijn recht op vrije meningsuiting offert met betrekking tot een conflict waarmee hij en zijn familie dagelijks worden geconfronteerd, getuigt van een stalinistische geestesgesteldheid dan wel cynisch politiek opportunisme.

De minirel rond Nasr is ontstaan doordat enkele Antwerpse joden in het Belgisch Israëlitisch Weekblad oordeelden dat hij zich door zijn artikel in NRC had gediskwalificeerd als toekomstig Antwerps stadsdichter. Van Campenhout heeft die argumentatie kritiekloos overgenomen. Of dat uitsluitend uit verbondenheid met de Belgische joden is geschied, of dat er ook politieke redenen op de achtergrond hebben meegespeeld, laat zich raden.

Waren Van Campenhout en mijn eigen VLD er misschien beducht voor dat als zij Nasr niet zouden buitengooien Dewinter dat maar al te graag in hun plaats zou hebben gedaan?

Als Van Campenhout de Belgische joden echt een dienst had willen bewijzen, dan zou hij niet Nasr hebben moeten afschieten, maar zijn pijlen op enkele vooraanstaande partijgenoten hebben moeten richten.

Voor mezelf sprekend zou ik willen opmerken dat ik duizend keer liever Nasr als stadsdichter van Antwerpen zie dan Jean-Marie Dedecker als (kandidaat-)voorzitter van de VLD.

Anders dan Van Campenhout ben ik niet vergeten hoe Dedecker twee jaar geleden na een bezoek aan de bezette gebieden de Israëliërs (dus joden!) verweet ter plekke bezig te zijn met een Endlösung. Dedecker sprak zijn voor joden diep grievende woorden voor de VTM - camera's op nota bene Jom Hashoah. Op de dag waarop joden de slachtoffers van de holocaust herdenken.

Door een dichter zijn recht op vrije meningsuiting en betrokkenheid bij het lijden van zijn volk te ontzeggen, bewijst Van Campenhout in ieder geval mij geen dienst. Als hij daarentegen publiekelijk een veto tegen de mogelijke kandidatuur van Dedecker tot VLD-voorzitter zou uitspreken op grond van diens diep grievende opmerkingen in het verleden zal ik nog dezelfde dag een boom op zijn naam in Israël planten.

Uit de dichterlijke pen van Nasr zijn nimmer beledigingen tegen joden of de staat Israël gevloeid van het gehalte waaraan Dedecker zich heeft bezondigd.

Ik ben het met de analyse van Nasr niet eens, maar zou - in de geest van Voltaire - willen pleiten voor zijn recht op vrije meningsuiting. Dat recht dient met name hoog te worden gehouden voor personen van wie men de opvattingen niet deelt. Zeker liberalen zouden dit principe immer moeten koesteren. Zelfs als dit politiek en electoraal voor de partij onverstandig lijkt.

Hans Knoop, De Morgen, 27-10-2004

STADSDICHTER... FILIP DE WINTER BURGEMEESTER!

Willem Elsschot, Antwerps schrijver en dichter zonder stadsstatuut, schreef ooit een uitermate empatisch gedicht voor niemand minder dan August Borms.

De debatten die waarschijnlijk zouden zijn ontstaan bij de publicatie van een dergelijk gedicht als stadsgedicht zouden ons de huidige polemiek vermoedelijk bespaard hebben.

Toegegeven, ik kende Ramsey Nasr niet, noch had ik stukken van hem gelezen. Dus, mijn voorbehoud zoals ik het formuleerde op het college had iets van een intentieproces op basis van zijn Palestijnse afkomst, vanuit een bekommernis dat het instituut van 'Antwerps stadsdichter' een polemiserende invulling rond het Midden-Oosten zou kunnen krijgen, uitgerekend in een moeilijke stad.

Een bekommernis die het ganse college deelde maar die meteen verdween op basis van de deskundig sussende tussenkomst: “Daar houdt hij zich niet mee bezig”. Het zal u allicht verbazen maar in Antwerpen wordt het college niet altijd getrouw voorgelicht.
Drie weken later verschijnt dan in de Standaard het opiniestuk over het Midden-Oosten van de 'persoon' die is geselecteerd om straks stadsdichter te worden en Knack citeert Ramsey Nasr hierover als stadsdichter. De Gaza-steen in de Antwerpse kikkerpoel is geworpen, de polemiek kan beginnen.

De VLD voelt zich inderdaad bedrogen. Ten onrechte volgens velen: niet de stadsdichter, maar zijn 'persoon' publiceert het opiniestuk en, wat denk je wel: De Standaard publiceert het opiniestuk niet omdat Nasr ondertussen bekend is als bijna-stadsdichter! … Dit laatste is voor mij veeleer een open vraag.

Maar goed, dan ontspint er zich een oneigenlijk debat over de vrije meningsuiting die in gevaar lijkt te zijn. Oneigenlijk omdat de echte vraag luidt hoe gezond schizofreen iemand die een officiële functie bekleedt kan zijn. Niet de stadsdichter met het forum en de uitstraling en de impact van Antwerps stadsdichter heeft een mening maar zijn 'persoon'

Het is niet de mening van Nasr over het Midden-Oosten die aan de orde is, maar de onlosmakelijk megaphoniserende en polariserende vermenging vanop het podium als stadsdichter.

Even projecteren: Barroso is gered, Buttiglione hoeft maar in de haven van de dissociatie te vluchten : niet de bijna-commissaris maar de 'persoon' Buttiglione verspreidde die ziekelijk conservatieve ideeën.

De vrije meningsuiting wordt daar plotseling veel minder luid verdedigd.

Het lijkt mij bovendien dat de vrije meningsuiting ietwat ad hoc verdedigd wordt. Zou het dan ook kunnen dat enkele islamofobe of extreem-rechtse kreten van een stadsdichter (en/of zijn 'persoon') de hartstocht voor de vrije meningsuiting bij sommigen even zou doen stokken? Tom Lanoye die in het Europees parlement Buttiglione zoniet omarmt dan toch toeroept: “Ik haat uw walgelijke mening maar ik vind dat u commissaris moet worden!”, Zou dat geen extatische hoogdag zijn voor de vrije meningsuiting?

Als een 'persoon', volgens velen, toch zijn polemiserende opinie vanop het spreekgestoelte van de stadsdichter de wereld mag insturen, stelt zich voor een democratisch bestuur een bijkomende vraag: moeten wij dan niet meerdere schakeringen, diverse opinies aan bod laten komen? Een selectie, niet alleen op basis van artistieke criteria, maar ook opinie-quota voor stadsdichters? Dat stoot een liberaal, zelfs een Antwerps, pas écht tegen de borst. Dit laatste is gelukkig niet mijn 'persoonlijke' opinie maar die van een schepen van de stad Antwerpen.

Ludo Van Campenhout
(schepen van Antwerpen)
Op website VLD Antwerpen, 28-10-2004. Later gepubliceerd in De Morgen.

PROTEST VAN KANTL

De Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letterkunde (KANTL) spreekt zich, bij monde van Anne Provoost, uit over de zaak Nasr.

Nog voor de benoeming van Ramsey Nasr tot Antwerpse stadsdichter willen bepaalde Antwerpse VLD-mandatarissen hem wraken omdat ze het niet eens zijn met zijn politieke analyse in een recent gepubliceerd essay in NRC Handelsblad. De Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letterkunde keurt dit verzoek tot wraking formeel af.

KANTL wil bij deze ageren tegen een politiek die doet alsof cultuur, kunst, literatuur het hoogste goed is, in de hoop er prestige uit te halen, maar vervolgens de kunstenaar verdacht maakt van zodra hij een standpunt inneemt.Dat politieke macht aangewend wordt om te beknibbelen op de vrijheid van spreken van een door een overheid gelauwerde of gemandateerde schrijver is in het verleden wel meer gebeurd. Wat zich hier voltrekt vertoont gelijkenissen met de zaak Reve.

Naar aanleiding van wat er toen gebeurde schreef men in de Volkskrant over Vlaanderen: 'De greep van de politiek op de kunsten is daar nog groot.' Aan de aanstelling van Ramsey Nasr tot stadsdichter mogen geen politieke voorwaarden verbonden worden. Het protest van KANTL staat volledig los van de vraag of de Academie het eens is met wat er in het opiniestuk van Nasr wordt betoogd.

Anne Provoost, auteur

GEEN INDEX VOOR NASR

'De manier waarop de Antwerpse VLD Ramsey Nasr wil laten schrappen als stadsdichter doet Philip Heylen (CD&V), de schepen van Cultuur, 'denken aan de tijd van de index'. Heylen greep de opening van de Boekenbeurs aan om nogmaals zijn steun te betuigen aan Nasr. Het stond in de sterren geschreven dat de kwestie-Nasr een kluif zou worden voor Boekenbeursdebatten.

De polemiek rond de stadsdichter in spe wordt stilaan een vaudeville, zei Heylen. De schepen van Cultuur wil geen oordeel vellen, maar het gaat volgens hem over fundamentele kwesties: over artistieke vrijheid en vrijheid van meningsuiting. 'Een kunstenaar kan pas functioneren in een stad waar er ruimte is voor vrijheid en experiment. De vrije meningsuiting en de artistieke vrijheid die hiermee samenhangt, kan ik alleen maar aanmoedigen. (...) Laten we geen politiek argumenten gebruiken om de artistieke vrijheid te beknotten. In het Plantin Moretus Museum kunt u de index van verboden boeken nog gaan bewonderen. Het kan toch niet de bedoeling zijn om die te laten aangroeien?'

(De Standaard, 29-10-2004)

Persbericht PEN Centrum Vlaanderen

De algemene vergadering van het PEN Centrum Vlaanderen heeft uitgebreid van gedachten gewisseld over de waanzinnige commotie rond het Antwerpse stadsdichterschap. Ze verstuurden dit persbericht:

Het PEN-Centrum Vlaanderen vraagt het stadsbestuur van Antwerpen zijn engagement in verband met de benoeming van Ramsey Nasr als stadsdichter na te komen en de vrijheid van mening te garanderen en te respecteren. De algemene ledenvergadering van PEN heeft kennis genomen van het artikel van de auteur in het NRC Handelsblad van 9 oktober 2004, waarrond enige commotie is ontstaan. Zij is van oordeel, dat dit stuk over de toestand in Palestina op geen enkele manier als anti-joods kan worden geïnterpreteerd. PEN Vlaanderen vindt het vanzelfsprekend dat een stadsdichter zijn recht om als auteur en burger zijn mening te zeggen in alle vrijheid moet kunnen uitoefenen. Het Centrum onderschrijft ten volle de aanstelling van Ramsey Nasr als stadsdichter, een functie waarvoor hij als literator ten zeerste gekwalificeerd is.

PEN Centrum Vlaanderen, 29-10-2004

Waar maken die Antwerpse liberalen zich toch zoveel zorgen over?

Waar maken die Antwerpse liberalen zich toch zoveel zorgen over?

Ook een week nadat de lokale VLD voor het eerst haar bezorgdheid uitte over de aanstelling van de Nederlands-Palestijnse Ramsey Nasr tot stadsdichter, blijft Ludo Van Campenhout volharden in de boosheid.

Dat bleek uit het opiniestuk dat de VLD-schepen gisteren naar deze krant stuurde. Kan kandidaat-VLD-voorzitter Bart Somers zijn Antwerpse partijgenoten geen korte cursus Grondslagen van het liberalisme geven? Dat hoeft geen schande te zijn - zes jaar geleden had ook Guy Verhofstadt al behoorlijk wat tijd nodig om zijn Antwerpse partijgenoten duidelijk te maken dat een blote tiet op de scene geen reden tot paniek hoeft te zijn. Ook niet in een stad waar het Vlaams Blok 33 procent haalt. We kennen Ludo Van Campenhout veel te goed om hem op een lijn te zetten met Ward Beysen.

Een paar bedenkingen bij het opiniestuk van Van Campenhout: 1. Eerst een makkelijke. Van Campenhout bekent dat hij Nasr niet kende en dat hij nog geen stukken van de man heeft gelezen. Doe dat eerst en kom dan terug. 2. Nog een makkelijke. Van Campenhout maakt zich vrolijk over het onderscheid tussen de persoon en de stadsdichter Nasr. Wel, een goede VLDer lacht daar niet mee: bij de liberalen heeft het jarenlang vol gelopen met politici die persoonlijk pro maar als politicus contra migrantenstemrecht waren. 3. Een veel fundamentelere. Van Campenhout noemt het opiniestuk van Nasr een Gaza-steen in de Antwerpse kikkerpoel. Dat is je reinste onzin. Het stuk van Nasr was intelligent, beredeneerd en, inderdaad, ook geengageerd. Dyab Abou Jahjah was een importeur van het joods-Palestijns conflict, maar gaan we na hem iedereen die een mening verkondigt over een van de belangrijkste politieke conflicten ter wereld op dezelfde lijn zetten? Neen toch? 4. Van Campenhout vergelijkt Nasr met de geviseerde kandidaat- Europees commissaris Rocco Buttiglione. Nogmaals dikke onzin.

Buttiglione is een politicus die de rechten van de homofiele medemens moet verzekeren, en geen stadsdichter. Is dat nu zo moeilijk? 5. Van Campenhout dreigt ermee de stadsdichter in de toekomst volgens politieke opinie aan te duiden. Wellicht is het een grap, maar aangezien we in Antwerpen zijn, voegen we er toch even aan toe: ook je reinste onzin. Straks zitten we met Mark Eyskens of Herman Van Rompuy opgescheept. Bespaar ons dat.

Ruud Goossens, De Morgen, 30-10-2004

[zie google voor objectievere informatie over Marc Eyskens of Herman van Rompuy]

BEDENKER VAN MODERN STADSDICHTERSCHAP SPREEKT ZICH UIT

Groningen - Thomas van Dalen, de bedenker van het Stadsdichterplan voor Groningen, dat de blauwdruk vormt voor alle latere Stadsdichterbenoemingen, las gisteren het recente artikel van de Antwerpense schepen Ludo van Campenhout en reageerde met dit schrijven:


Gewaardeerde VLD-ers,

Bij deze wil ik u als liberaal fractievoorzitter in de gemeenteraad van de stad Groningen en als initiatiefnemer van het Stadsdichterschap aldaar mijn verontrusting kenbaar maken over de tekst van uw schepen op de site van de VLD Antwerpen. De heer Van Campenhout rekent daar met een paar grote slagen af met het stadsdichterschap van een fijngevoelig en intelligent dichter op wie uw stad trots zou moeten zijn.

Het is niet goed te begrijpen dat een politicus en bestuurder van zo'n hoog niveau met een matig onderbouwde en riskante stelling naar buiten treedt. Matig onderbouwd, omdat uit de tekst blijkt dat uw schepen de teksten van Nasr niet of slecht gelezen heeft. En gevaarlijk omdat bestuurders en politici zich niet met het inhoudelijk debat rond kunst zouden moeten bemoeien. Daarbij komt het zwaardere argument dat handelen op basis van vooroordelen en ongenuanceerde oordelen per definitie het eerst bedreigend is voor minderheden. Of ze nu Joods zijn, Marokkaans of Palestijns.

Uit de column van de heer Van Campenhout blijkt verder dat hij al een aantekening in het college vroeg uitsluitend op basis van het feit dat de heer Nasr van Palestijnse afkomst is. Hij kende de persoon en zijn teksten verder niet. Dat is discriminerend en dat is juist in deze kwestie paradoxaal. Want de heer Campenhout lijkt de indruk te willen wekken dat hij in dit geval voor de Joodse bevolkingsgroep opkomt.

Vervolgens gaat de heer Van Campenhout voorbij aan het verweerschrift van Ramsey Nasr in De Standaard van 26-10-2004. Daarin veroordeelt deze expliciet de holocaust en laat op veel andere manieren merken dat een veroordeling vanuit Joodse hoek geen doel treft. Sterker nog, bij vrijdenkers als Ramsey Nasr zijn uiteindelijk alle bevolkingsgroepen gebaat.

Ik zou graag zien dat u deze ongelukkige tekst van uw site verwijdert. Misschien zijn de bedoelingen van uw Schepen goed, maar ze pakken averechts uit.

Hoogachtend,

Thomas van Dalen, fractievoorzitter D66 Groningen

(Rottend Staal Online, 31 oktober 2004)

NADER NIEUWS UIT ANTWERPEN
'Constructief gesprek' burgemeester en nieuwe Stadsdichter
VLD-schepen bindt in

Antwerpen - De Standaard bericht vandaag: ''Ik lees twee stadsgedichten voor', zei Tom Lanoye op de avond van Behoud de Begeerte [zondag, 31-10-04]. 'Wees gerust, ze zijn geheel en al goedgekeurd door de Mossad.' Ha, dit ging over het stadsdichterschap, meer bepaald over de vraag of Ramsey Nasr stadsdichter mag zijn in Antwerpen en zich toch uitlaten over het Israëlische beleid.'

In De Morgen meer over de visie van Lanoye, in een groot interview over het rumoer. Terug naar De Standaard:

'Zaterdag had de Antwerpse schepen Ludo Van Campenhout, die dat op de website van de VLD in twijfel trok, nog een veeg uit de pan gekregen van de Nederlander Thomas van Dalen, de fractievoorzitter van de links-liberale partij D66 in Groningen en initiatiefnemer van het stadsdichterschap aldaar. 'Stadsbestuurders en politici zouden zich niet met het inhoudelijk debat rond kunst moeten bemoeien', wist deze stem uit het noorden te melden.'

'Wat aansloot op Lanoyes sarcastische zing toch van ongelukkige liefdes/ politiek is niets voor poëzie/ ge voelt dat toch. Er steeg gejuich op nog voor hij Ramsey Nasr aankondigde, want de nieuwe stadsdichter van Antwerpen was 's ochtends al op 'De zevende dag' geweest [hierin vergist De Standaard zich - het was Lanoye die in dat programma verscheen -red], en naast Lanoye was anderhalf uur lang een stoel leeg gebleven, dus zo'n verrassing was zijn komst naar Behouden Begeerte niet.'

'Nasr bewees meteen dat hij toch meer showmanship gemeen heeft met zijn voorganger dan werd aangenomen. 'Ik hoorde dat er wat problemen waren', zei hij wat sloom, 'dus ik dacht: ik kom 's langs!' Met de Antwerpse burgemeester, die in de zaal zat, was de kwestie al uitgepraat.'

'Schrijf maar dat voor een keer een Palestijn geheel tevreden is teruggekeerd van de onderhandelingstafel', zei Nasr.'

Tot zo ver De Standaard. De Morgen, op de voorpagina:

'De Antwerpse burgemeester Patrick Janssens en stadsdichter in spe Ramsey Nasr hebben zondag een 'constructief' gesprek gehad over de invulling van het stadsdichterschap. 'Ramsey heeft mij verzekerd dat het niet zijn bedoeling is om de functie te gebruiken als een megafoon voor zijn politieke opinies.'

'Ik heb hem in naam van het stadsbestuur beloofd dat het niet onze bedoeling is om hem als stadsdichter te muilkorven”, aldus Janssens.'

'De commotie rond Nasr als stadsdichter ontstond nadat hij in een analyse in het NRC Handelsblad de politiek van Israël op de korrel had genomen. Normaal neemt Nasr op 27 januari 2005, Nationale Gedichtendag, de ‘stadsdichterfakkel’ over van Tom Lanoye. VLD-schepen Ludo Van Campenhout, die eerder vraagtekens plaatste bij de aanstelling van Nasr, noemt het resultaat van het gesprek alvast 'bemoedigend'.

Ditzelfde bericht verscheen in De Gazet van Antwerpen. Waarmee het rumoer voorbij lijkt.

(Rottend Staal Online, 2 november 2004)




Deze pagina is onderdeel van het dagblad voor poëzie Rottend Staal Online

© de respectievelijke auteurs. Auteursrecht berust bij de auteurs op basis van de Auteurswet 1912. Er mag niets uit deze website worden overgenomen, opgeslagen op media ter verspreiding onder derden, gepubliceerd of anderszins verveelvuldigd zonder uitdrukkelijke, voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteurs.